Hulp bij financiële beslissingen

Beslissingsbevoegdheden overdragen

Vermindering van de beslissingsvaardigheid is bijvoorbeeld het geval wanneer uw naaste een verstandelijke beperking heeft, aan dementie lijdt of kampt met psychiatrische problemen. De aanpak die u vervolgens kiest om beslissingsbevoegdheden over te dragen of nemen, is afhankelijk van de mate waarin iemand nog wel of helemaal geen beslissingen meer kan nemen.

• 1e stap: een volmacht
  Kan uw naaste nog verantwoorde beslissingen nemen, maar ziet u hier snel verandering in komen? Bespreek dit dan met diegene en breng het opstellen van een volmacht ter sprake.
  • Een volmacht geeft u de mogelijkheid om namens uw naaste te handelen, terwijl uw naaste zelf ook bevoegd blijft om financiële handelingen te verrichten. Uw naaste moet de volmacht aanvragen. Het is verstandig om de notaris hierbij te betrekken. De notaris controleert namelijk altijd de wilsbekwaamheid van uw naaste. Dit maakt de afgegeven volmacht betrouwbaar. Veel banken accepteren alleen notariële volmachten. Heeft u een volmacht van uw naaste? Dan kreeg u hier als het goed is een afschrift van.
     
• 2e stap: bewindvoering
  Een stuk ingrijpender is de stap naar bewindvoering.  Deze aanvraag loopt via de kantonrechter. Als deze het verzoek inwilligt, behartigt de bewindvoerder als enige de financiële belangen en rechten van uw naaste.
  • Uw naaste mag geen zelfstandige beslissingen meer nemen over de goederen die onder bewind staan. En ook op het gebied van rechten, zoals het recht op loon of een uitkering, is uw naaste ‘handelings onbevoegd’. Dit betekent, dat uw naaste elke beslissing op dit gebied in overleg met de bewindvoerder moet nemen. De bewindvoerder moet ook jaarlijks de financiële stukken aan de rechter laten zien.
     
• 3e stap: onder curatele stelling
  Denk goed na voordat u de stap zet naar onder curatele stelling via de kantonrechter. Bij curatele verliest uw naaste namelijk zijn of haar zijn ‘handelsbekwaamheid’. Hij of zij mag daardoor niet meer zelf rechtshandelingen verrichten. 
  • Wanneer uw naaste bijvoorbeeld dingen koopt, een contract afsluit, geld leent, een testament afsluit, trouwt of scheidt zonder toestemming van de curator kan deze alles terug draaien en ongedaan maken. 
     
• Mentorschap, soms een betere maatregel
  Wilt u alleen de persoonlijke belangen van uw naaste behartigen? Dan is een zogenaamd mentorschap een betere maatregel. Bij mentorschap neemt u zoveel mogelijk in overleg met uw naaste beslissingen over diens welzijn, de verzorging, de verpleging, huisvesting of medische behandelingen omdat deze dat zelf niet meer kan

Wie vraagt de maatregel aan?

• Een volmacht vraagt de persoon in kwestie altijd zelf aan. U of iemand anders kan dit niet aanvragen.
• Een aanvraag tot beschermingsbewind of onder curatele stelling kan de persoon in kwestie doen. Is dit niet meer mogelijk dan mag de partner, een familielid tot in de vierde graad, een voogd of stiefouder de aanvraag indienen.
• Zijn ook deze personen niet in staat om een aanvraag te doen, dan kan de officier van justitie een verzoek indienen.
• Wie het verzoek ook doet: het indienen gebeurt altijd bij de kantonrechter van de rechtbank via een speciaal formulier. U heeft hier geen advocaat voor nodig.

Tip: denk vooraf goed na of de stap naar de kantonrechter voor curatele of bewindvoering noodzakelijk is en of u de situatie niet eenvoudiger oplost met een volmacht

Een aanvraag indienen

Op de site van Rechtspraak.nl staat dit formulier waarmee u beschermingsbewind of mentorschap aanvraagt. Curatele vraagt u via diezelfde site aan, met bijgaand document.