Voeding en kanker

Andere smaak door medicijnen en kanker

Bijwerkingen van de behandelingen, zoals een operatie, bestraling of chemotherapie, hebben soms effect op je eetlust en smaakbeleving. Slikken doet bijvoorbeeld meer pijn, je bent misselijk en dingen die je vroeger lekker vond, kun je nu ineens niet meer verdragen. 

Eet voldoende eiwitten

Toch is het juist nu belangrijk dat je gezond en voldoende eet. Vooral eiwitten, zegt diëtist Margriet Greuter. Zij is verbonden aan Huis aan het Water, een inloophuis voor kankerpatiënten en hun familie in Katwoude. Margriet: “Als je gewicht en spiermassa verliest, word je zwakker en minder weerbaar. Hierdoor kun je de behandeling minder goed aan. Eiwitten maken je spieren sterker.” 

Koken en kanker: tips van de diëtist

Margriet raadt aan om de volgende tips te proberen:

• Experimenteer wat meer met voeding. Door kleine veranderingen smaakt het eten misschien wél. Gebruik bijvoorbeeld andere kruiden en specerijen. 
• Eet een product eens koud in plaats van warm. Misschien heb je geen trek in gebakken vlees, maar lukt koude rosbief wel.
• Gebruik je staafmixer om het eten zachter te maken. 
• Gun jezelf de dingen die eten lekkerder maken, zoals volle yoghurt, room, boter en mayonaise. 
• Is het vooral de geur van eten die je niet verdraagt? Ga dan vooral niet zelf in de keuken staan, maar laat iemand anders koken of koop een kant-en-klaarmaaltijd. Gezonde maaltijden kun je ook thuis laten bezorgen. Kijk bijvoorbeeld eens op de website van Uitgekookt. Via de ledenvereniging krijg je korting op de maaltijdservice van Vers aan tafel. Hier bestel je maaltijden voor speciale diëten, maar ook aangepaste maaltijden als je kauw- of slikproblemen hebt (gepureerde kleinere porties van ongeveer 275 gram met evenveel voedingswaarde als normale porties).
• Drinkvoeding is een goede aanvulling als eten moeilijk gaat. Maak er ook eens iets anders mee, bijvoorbeeld een shake. Of schenk wat door de soep of de aardappelpuree.

Meer tips en adviezen over voeding en kanker

Hier vind je ook handige tips over koken en eten als je kanker hebt:

• De website Beleef je smaak legt uit hoe het zit met smaakverandering en geeft tips en workshops om je smaak te hervinden.
• Kok Molly Birnbaum verloor zelf haar reuk en smaak en schreef hier een boek over. Smaakmakend, Molly Birnbaum, uitgeverij Artemis & Co, € 19,95
• Toen de man van chef-kok José van Mil door ziekte ernstig afviel, besloot zij een boek te schrijven met kleine, calorierijke gerechten. Gezond eten rond chemotherapie, José van Mil en Christine Archer, uitgeverij Poiesz, € 22,95
• Een kookboek voor iedereen die met kanker te maken heeft, of heeft gehad. Vol makkelijke, smakelijke en gezonde recepten en geschreven door een ervaringsdeskundige. A spoonfull of love, Odette Schoonenberg, uitgeverij Spectrum, € 30,99
• De website Voeding&kankerinfo van het Wereld Kanker Onderzoek Fonds is een uitgebreide en heel informatieve website, gebaseerd op wetenschappelijke inzichten. 
• Meer informatie over voeding en kanker vind je op de website kanker.nl van het KWF.

Gebruik tijdens radiotherapie of chemotherapie nooit voedingssupplementen. Sommige supplementen kunnen namelijk invloed hebben op de behandeling, en bovendien zijn ze vaak helemaal niet nodig. Wil je toch iets gebruiken, overleg dan altijd van tevoren met je behandelend arts of verpleegkundige. 

Moeite met eten door kanker? 

Als je vooral moeite hebt met eten naar binnen krijgen, zou je deze tips kunnen proberen: 

• Verander je mindset. Je eet nu even niet omdat het leuk en lekker is, maar omdat het een onderdeel is van je behandeling.
• Gebruik je fantasie. Beeld je de smaak in die je in gedachten hebt, dan gaat eten makkelijker.
• Eet niet tegen heug en meug. Dat je nu geen trek hebt kan een momentopname zijn, misschien lukt het over een half uur wel.
• Kom los van vaste patronen. Je hoeft niet per se drie keer per dag een grote maaltijd te eten. Zes keer per dag iets kleins eten kan ook.
• Licht je omgeving in. Veel mensen weten niet wat kanker kan doen met je eetlust en smaakbeleving. Vertel het, om onbegrip of teleurstelling te voorkomen.
• Maak kleine porties klaar. En probeer te eten op andere momenten dan standaard. Misschien lukt het later op de avond wel om iets te eten.

Vraag hulp van een deskundige

Bespreek eetproblemen en gewichtsverlies altijd met je behandelend arts of (oncologie)verpleegkundige. Deze kan je verwijzen naar een diëtist die is gespecialiseerd in oncologie. Margriet: “Soms zijn dingen goed op te lossen. Er bestaan bijvoorbeeld prima medicijnen tegen misselijkheid.” Alle zorgverzekeraars bieden vanuit de basisverzekering een vergoeding aan voor de eerste drie behandeluren.

Oncologieverpleegkundige

• Oncologieverpleegkundige van Icare: 0900 - 88 33 (€ 0,10 p/m) 24 uur per dag, 7 dagen per week
• Oncologieverpleegkundige van Evean: 0900 - 98 97, wekelijks spreekuur

Wat kan de ledenvereniging voor je doen? 

De ledenvereniging biedt verschillende producten en diensten om jou en je gezinsleden thuis te ondersteunen. Als lid maak je hier voordelig gebruik van. Bijvoorbeeld:

• Moet je binnenkort voor een operatie of opname naar het ziekenhuis? Bereid je voor met het Welkom thuis pakket, dan weet je zeker dat alles thuis goed geregeld is. Dit pakket stel je zelf samen. Kies bijvoorbeeld voor huishoudelijke hulp, hulpmiddelen (en installatie ervan) of vervangende mantelzorg. 
• Maaltijdservice: voor speciale diëten, kauw- en slikproblemen of als koken niet (meer) lukt. 
• Huishoudelijke hulp: keuze uit vier aanbieders tegen een voordelig tarief.
• Onze ledenadviseurs zijn 24/7 bereikbaar via 088 - 383 20 00. Vind je het fijner om op je gemak een persoonlijk gesprek thuis te voeren? Maak dan een afspraak voor een huisbezoek.