Pittig karakter
“Mijn kleine meisje heeft een pittig karakter, net als ik zelf”, vertelt Daisy. “Daarnaast is zij voor haar leeftijd heel slim. Dat is niet om op te scheppen over mijn dreumes, dat is gewoon een feit. Hierdoor voelt zij zich vaak gefrustreerd omdat ze bepaalde dingen wil, maar het fysiek nog niet kan. Aan tafel vliegen de borden dan wel eens door de lucht uit frustratie, omdat haar iets niet lukt. Ons meisje is er ook dol op om een filmpje te kijken op onze telefoon en dat mag ook wel eens. We leggen haar dan van tevoren uit dat als mama klaar is met het eten koken, de telefoon weer uit gaat en we aan tafel gaan. Mochten we dat een keer niet duidelijk genoeg hebben gezegd of zij heeft het niet meegekregen, dan vliegt de telefoon door de kamer heen, heeft ze een driftbui en wordt ze heel boos.”
Normaalgesproken
“Normaalgesproken kunnen wij heel goed omgaan met haar gedrag. We nemen dan ook de tijd om rustig met haar te praten, haar te kalmeren en duidelijk uit te leggen wat nu de bedoeling is. Dan gaat ze daarna ook rustig zitten en dan is het klaar. Maar soms hebben wij afspraken...”, zegt Daisy met een diepe zucht. “We moeten weg, het is druk, het is laat, dan hebben we soms wat minder geduld en moet ze gewoon luisteren. Ondanks dat we het natuurlijk liever altijd op de uitgebreide manier aanpakken, gaat dit ook wel goed en luistert ze vaak ook wel.” Daisy en haar partner vinden het belangrijk om pedagogisch verantwoord op te voeden. “Dat willen we vooral omdat we het anders willen doen dan hoe onze eigen ouders dat deden”, vertelt Daisy. Ze legt uit dat haar vader autistisch is en vroeger niet goed met emoties om kon gaan, waardoor hij haar regelmatig sloeg. “Dat was ‘gewoon’ onderdeel van de opvoeding. Maar dat was natuurlijk eigenlijk niet gewoon.”
Te veel
“Nu moest ik laatst samen met mijn dochter op tijd bij een afspraak zijn. Ze voelde zich die dag niet helemaal fit door een oorontsteking.” Daisy vervolgt: “Ik was alleen met haar, moest allemaal dingen in de auto leggen, ik voelde de tijdsdruk en ik wilde haar in de auto zetten. Maar ze wilde met geen mogelijkheid in haar autostoeltje gaan zitten. Dat vond ze onzin, ze was opstandig, ze was aan het huilen en ondertussen was de hond aan het blaffen, de klok tikte door en toen sloeg ze ook nog mijn bril van mijn hoofd!” Zonder bril is Daisy in één klap visueel beperkt. “Dat kon ik er op dat moment niet bij hebben. Het was te veel. Mijn emmer stroomde helemaal over...En toen gaf ik haar een tik tegen haar achterhoofd.”
Sorry
“Zij schrok er heel erg van en begon heel intens te huilen. Niet omdat ik haar hard sloeg, maar uit pure paniek, van: wat gebeurt hier?” Daisy schrok zelf ook en was bang haar vaders opvoeding achterna te gaan. “Ik vind het nog steeds heel erg dat het is gebeurd.” Daisy haalde haar kleine meteen weer uit de auto. “Ik heb direct sorry gezegd en haar uitgelegd dat mama het niet zo bedoelde; dat het niet aan haar, maar aan mij lag. Zo voelde het ook wel echt voor mij. Toen ze mijn liefde weer voelde, was het weer oké en konden we allebei weer ontspannen. Ze zei heel weinig, maar sloeg haar schattige, kleine armpjes om mij heen en het was echt weer goed.” Daisy en de kleine meid gaven elkaar een dikke kus en knuffel en gingen rustig in de auto zitten. “We hebben de rest van de autorit gelachen, gekletst en gezongen met z'n tweetjes.”
Tips van de orthopedagoog
Kinderen kunnen hun ouders soms tot wanhoop drijven en dan is het niet gek als je uit je slof schiet. Maar een "corrigerende tik", zoals dat vaak zo genoemd wordt, biedt geen echte oplossing. Als je je kind slaat, wordt dit gezien als een vorm van kindermishandeling. Dit is zo in 2007 in de wet opgenomen om kinderen te beschermen. Wanneer de spanningen hoog oplopen is het belangrijk om te weten hoe je de situatie de-escaleert, zodat het niet tot een extreme aanpak komt. Misverstanden komen bij alle ouders en hun kinderen voor, dat is heel natuurlijk. Het belangrijkste hierbij is dat het contact, en daarmee de band, tussen ouder en kind hersteld wordt na het verhitte moment.
-
Veilige omgeving
Een ouder is een veilige haven voor zijn of haar kind. Wanneer dat verstoord wordt doordat het kind geweld van de ouder kan verwachten, kan het zich minder veilig gaan voelen. Begint je emmer over te lopen van frustratie en emotie, verwijder jezelf en het kind dan uit de verhitte situatie. Loop eventjes de kamer uit om op adem te komen, neem een slokje water of let tien tellen heel bewust op je ademhaling. Doe wat je moet doen om zelf te kalmeren en creëer dan weer een veilige en liefdevolle omgeving, waar ruimte is om te praten. -
Onverwachte verandering
Als de spanningen zo hoog oplopen dat er een klap valt, volgt er doorgaans schrik en verbaasdheid waardoor de spanning soms stilvalt. Vanuit een onverwachte handeling kan de rust dus opeens terugkeren. Een onverwachte knuffel, het kind optillen of een liedje zingen kan hetzelfde effect hebben en gebeurt bovendien uit liefde. Ook een verandering in focus kan helpen. Heeft het kind bijvoorbeeld zijn of haar zin gezet op iets dat niet mag of kan, verschuif de aandacht dan naar een alternatief dat wel mogelijk is. Ook kun je de focus op ja of nee, verleggen naar 'hoe'. Dus in plaats van de discussie wel of niet naar bed moeten, stel je bijvoorbeeld de vraag: 'ga je zelf de trap op of zal ik je dragen?' -
Leren
Slaan leert een kind niets op de lange termijn, dan behalve dat het oké is om situaties op te lossen met geweld. Het kind stopt met bepaald gedrag uit angst om geslagen te worden, maar leert daarvan niet wat dan wel wenselijk gedrag is en waarom. Let daarom op of het kind goed begrijpt waarom het wel of niet iets mag. Als jullie beide zijn gekalmeerd, ga dan met het kind in gesprek en vraag waarom hij of zij nu zo boos, verdrietig, dwars of overstuur is. Verplaats je in de belevingswereld van het kind en zeg dat je begrijpt dat hij/zij boos of verdrietig is omdat iets niet mag of kan. Dit laatste is vooral belangrijk bij kinderen jonger dan drie, omdat die hun eigen emoties nog niet goed begrijpen. Leg tot slot uit waarom je bepaald gedrag van het kind verlangt. -
Samen een oplossing zoeken
Merk je als ouder dat je regelmatig met je handen in het haar zit en dat het je veel kost om niet uit je slof te schieten? Blijf er dan niet alleen mee worstelen. Praat erover met iemand die je vertrouwt. Dit kan een vriend of vriendin zijn, de buurvrouw of een familielid, maar ook de huisarts en orthopedagoog staan voor je klaar. Of ben jij juist iemand in de omgeving van een ouder die hierin onmacht ervaart? Ga in dat geval altijd eerst met de ouder in gesprek en vraag of de opvoeding hem of haar zwaar valt. Je kunt dan samen met de ouder hulp zoeken.
Gesprek met de orthopedagoog
Wil je eens met een orthopedagoog in gesprek? Als lid krijg je gratis drie gesprekken. Kijk op de pagina over opvoedingsondersteuning om een afspraak te maken en ontdek wat opvoedingsondersteuning voor jou kan betekenen.
