Nu nadenken over pijnverlichting
Nadenken over pijnverlichting terwijl u nu nog geen of weinig pijn ervaart is niet eenvoudig. Praten over het overlijdensproces en de zorg die dan bij u past is zeer confronterend. Toch is het verstandig om dit op tijd te doen. Dit voorkomt misverstanden over de gewenste zorgverlening bij het sterven. En geeft u én uw naasten rust, omdat alle betrokkenen niet alleen uw wensen maar ook uw grenzen kennen.
Dit zijn de mogelijke behandelingen
Om u goed voor te bereiden op het gesprek met uw arts, zetten wij in het kort op een rij wat de verschillende behandelingen zijn waarmee de arts uw pijn en lijden kan verlichten:
- Palliatieve chemotherapie of radiotherapie
Als u deze laatste levensdagen veel last heeft van een tumor, omdat deze bijvoorbeeld pijn of benauwdheid veroorzaakt, kan uw arts de klachten verlichten met palliatieve chemotherapie of radiotherapie. Wel heeft deze behandeling heeft vaak nare bijwerkingen.
- Palliatieve sedatie
Bij palliatieve sedatie geeft uw arts u medicijnen, zodat u gaat slapen. Hij of zij doet dit als u veel pijn heeft of bijvoorbeeld erg benauwd bent:- Bij oppervlakkige sedatie bent u een beetje suf, maar maakt u nog wel mee wat er om u heen gebeurt.
- Bij diepe sedatie lijkt het of u slaapt.
- De sedatie kan tijdelijk zijn of continue.
- Voor continue sedatie kiest uw dokter alleen als de verwachting bestaat dat u binnen twee weken overlijdt. Heeft u op dat moment sondevoeding of een infuus dan stopt uw arts hiermee. Dit gaat namelijk niet goed samen met sedatie.
- U sterft uiteindelijk door de ziekte die u heeft. U sterft niet door uitdroging of de sedatie.
- Morfine
Met morfine kan uw arts uw pijn verlichten of de benauwdheid verminderen. Dit middel werkt niet verslavend en u gaat er niet van slapen. Uw dokter gebruikt dit middel ook niet voor sedatie.
- Euthanasie
Met de beste palliatieve zorg kan uw arts niet altijd uw lijden verlichten. Of het voor u ondraaglijk is of zou kunnen worden, moet u met uw arts bespreken. Bij ondraaglijk lijden kunt u de dokter vragen uw leven te beëindigen. We noemen dit euthanasie of hulp bij zelfdoding. Hiervoor moet u op tijd een euthanasieverzoek indienen. De euthanasiewet ziet toe op een zorgvuldige naleving van dit ingrijpende besluit.
- Afzien van medisch handelen
Bij afzien van medisch handelen stopt u alle medische handelingen, waarop een natuurlijke dood volgt.
- Versterven
Versterven kan op twee manieren: het kan behoren bij een normaal stervensproces, waarbij u steeds minder wilt eten en drinken en het lichaam dit soms zelfs afstoot. Of u maakt een bewuste keuze om niet meer te eten en drinken tot de dood hier op volgt. Als u erg oud bent of ernstig ziek, kan dit een goede en waardige manier van sterven zijn. Voor jonge en gezonde mensen leidt niet meer eten en drinken tot een lange lijdensweg. Uw arts is overigens verplicht u hierin te begeleiden.
- Niet-reanimeren
U kunt er voor kiezen om niet gereanimeerd te worden op het moment dat uw hart ermee stopt. U maakt deze keuze zichtbaar door het dragen van een niet-reanimeren-penning. Als de hulpverlener de penning ziet, is hij verplicht zich aan het niet-reanimeren verzoek te houden en staakt de behandeling.
Palliatieve zorg thuis of elders?
Palliatieve zorg richt zich op een zo hoog mogelijke kwaliteit van leven tijdens ernstige ziekte en sterven. Afhankelijk van uw wensen en de mogelijkheden krijgt u palliatieve zorg bij u thuis, in het huis van een dierbaar familielid, in het ziekenhuis, het hospice, het bijna-thuis-huis, verpleeghuis of verzorgingshuis. U heeft daarin een belangrijk stem. Hoe dat werkt, leest u in het artikel ‘Waar wilt u sterven?’. Hier leest u ook wat uw ledenvereniging voor u kan betekenen.